Bez błędów

Strona bez żadnych błędów!

Przykładowy tekst pochodzi z Wikipedia: Żubr europejski.

Żubr europejski – gatunek łożyskowca z rodziny wołowatych, rzędu parzystokopytnych. Żubr stanowi największy gatunek ssaka lądowego w Europie.

Żubry żyjące w stanie dzikim wyginęły w Anglii już w XII wieku, we Francji w końcu XIV wieku, w Niemczech w XVI wieku, a w Siedmiogrodzie w 1810 roku. W Małopolsce wyginęły w XVIII wieku. Pod koniec XVIII wieku żubry występowały już tylko na Kaukazie i w Puszczy Białowieskiej (otwiera nowe okno).

Sytuacja na ziemiach polskich zmieniła się na krótko w XIX wieku, gdy car Aleksander I Romanow objął żubry ochroną. Populacja stale się zwiększała i w roku 1857 w puszczy żyło już 1900 osobników. Jednak później liczba zwierząt zaczęła spadać i do czasu wybuchu I wojny światowej ich liczba spadła o połowę. Ostatecznym ciosem była sama wojna. Żubry zostały wybite przez wycofujące się wojska niemieckie, partyzantów rosyjskich i kłusowników. Ostatni wolno żyjący żubr nizinny został zabity w kwietniu 1919 lub, według innych źródeł, 9 lutego 1921 przez Bartłomieja Szpakowicza z Białowieży.

Taksonomia

Żubr został opisany naukowo przez Karola Linneusza jako Bos bonasus. Od XIX wieku klasyfikowany jest w rodzaju Bison razem z północnoamerykańskim bizonem (Bison bison). Wyróżnia się podgatunki:

  • żubr nizinny – przed I wojną światową zamieszkiwał w stanie dzikim jedynie Puszczę Białowieską. W wyniku działań wojennych i kłusownictwa do 1920 nie dotrwał żaden osobnik tej populacji. Odtworzono ją dzięki osobnikom trzymanym w niewoli.
  • żubr kaukaski (górski) – mniejszy od żubra nizinnego. Zamieszkiwał niegdyś Kaukaz. Na górze Alous zostały zabite ostatnie trzy sztuki w 1927 roku.
  • żubr karpacki[3] (węgierski) – żył na terenie południowych Karpat i Siedmiogrodu. Wymarł około 1790 lub w 1762 roku. Istnienie tego podgatunku nie jest jednak pewne, ponieważ został on opisany na podstawie fragmentu mózgoczaszki jednego dorosłego samca.
Białowieski Park Narodowy

Pożywienie

Żubry zjadają wiele gatunków roślin. Podstawę diety stanowią rośliny zielne i trawy (70–90% całości pokarmu), znajdowane na dnie lasu i na zrębach oraz na łąkach i polach uprawnych w jego pobliżu. W diecie żubrów dominują generalnie rośliny typowe dla łąk podmokłych oraz polan, zaś pędy drzew i krzewów są raczej rzadsze. Przystosowaniem do diety złożonej z flory łąkowej są szeroki pysk oraz zęby o wysokich koronach, które są przystosowanych do ciągłego ścierania przez krzemionkę zawartą w trawach.

Dorosły żubr zjada od 40 do 60 kg paszy na dobę. Żerowanie zajmuje mu 50–80% czasu od wschodu do zachodu Słońca

Występowanie i liczebność

Żubry zamieszkują środowiska leśne, te nie są jednak optymalne, ponieważ zimą nie dostarczają wystarczającej ilości pożywienia dla tak dużego roślinożercy, większość populacji jest w czasie cięższych zim dokarmianych przez człowieka, ponieważ brak lub niedostateczne dokarmianie powoduje, że zwierzęta te migrują na tereny otwarte, powodując szkody w uprawach rolniczych.

Żubry zasiedlają lasy mieszane z podmokłymi polanami. W stanie dzikim pod koniec XX wieku i na początku XXI wieku występowały w Polsce, Litwie, Ukrainie, Rosji, Białorusi, Słowacji (Park Narodowy „Połoniny”) i Niemczech. W 1997 roku na świecie żyło 2925 żubrów (z czego w Polsce ok. 600–700 szt.)

Populacja w Polsce

W 2013 liczba zwierząt w Polsce wynosiła około 1400 sztuk, z czego 270 mieszkających od 1963 w Bieszczadach to żubry białowiesko-kaukaskie (nieudana ich introdukcja miała też miejsce w Gorcach), reszta to żubry białowiesko-nizinne.

Prawie połowa polskiej wolnej populacji skupiona jest w Puszczy Białowieskiej, ponadto dzikie żubry w Polsce spotkać można w Bieszczadach, Puszczy Knyszyńskiej, Puszczy Boreckiej, w rejonie Mirosławca, Drawska Pomorskiego oraz Człopy w województwie zachodniopomorskim, a także w okolicy Trzcianki w województwie wielkopolskim. Na połowę 2021 roku planowane jest wsiedlenie żubrów w Lasach Janowskich na Lubelszczyźnie.

Wygląd

Głowa żubra jest stosunkowo duża i ciężka o szerokim i wypukłym czole, oczy małe, krótkie rogi skierowane do góry i zagięte do środka. Szyja żubra jest gruba, krótka z wyraźnym podgardlem. Przód tułowia wygląda na bardzo potężny na skutek silnie rozwiniętego kłębu i porastającej go kasztanowo-brunatnej sierści, która w zimie jest ciemniejsza niż latem. Sierść w dolnej części głowy, przodu i szyi jest długa, na głowie, karku i kłębie występuje grzywa złożona z włosów ościstych.

Masa ciała samców wynosi średnio 700 kg, minimalnie 440 kg, a maksymalnie 920 kg, wysokość w kłębie ma średnio 172 cm, a maksymalnie 188 cm. Masa ciała samic wynosi średnio 420–460 kg, minimalnie 320 kg, a maksymalnie 640 kg, wysokość w kłębie ma średnio 152 cm.

Ponadto cechą charakterystyczną byków jest znaczna dysproporcja między przednią a tylną częścią ciała. Przód mają szeroki, masywny, z wyraźnym garbem, porośnięty długą, kudłatą grzywą, tył zaś stosunkowo mały i pokryty krótką sierścią.